In gesprek met: Kibeo

'Ons doel is betaalbare, toegankelijke en bewezen kwalitatieve kinderopvang. Omdat Kibeo een stichting zonder winstoogmerk is, zetten wij al onze middelen in om lagere tarieven en goed bereikbare kinderopvang mogelijk te maken. Ook voor kinderen met een bepaalde indicatie, en ook op onrendabele locaties zoals in dorpen en wijken met een lagere sociaaleconomische status. Met 225 locaties zit Kibeo over bijna het hele land verspreid.'

'Toen ik 25 jaar geleden begon, was het voornaamste doel van de sector om beide ouders een bijdrage aan het arbeidsproces te kunnen laten leveren. Tegenwoordig zien we kinderopvang als essentieel voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Ongeacht het inkomen of de sociale status van ouders krijgt elk kind hier dezelfde kans op een goede start. We werken onvermoeibaar om dat gelijke speelveld te realiseren, met pedagogische programma's, gezonde voeding en het stimuleren van bewegen. Het is juist die kansengelijkheid die borgt dat kinderen allemaal een goede start maken en met een solide voorbereiding aan de basisschool beginnen.'

'Er is dus veel verbeterd in onze sector, maar daarmee zijn we er nog niet. Er ligt nu een nieuw wetsvoorstel waarin de overheid 96% van de kosten voor opvang voor z’n rekening neemt en het toeslagensysteem verdwijnt. In het kader van kansengelijkheid zijn wij daar altijd al groot voorstander van geweest, omdat kinderopvang voor iedereen toegankelijk moet zijn. Liever nog zien we dat kinderopvang net als onderwijs een basisvoorziening wordt zodat kosten voor ouders helemaal geen rol meer spelen.'

'Van oudsher hebben we altijd veel geïnvesteerd in de opleiding van onze mensen. Zo’n 95% van onze medewerkers is vrouw. Zij blijken vaak veel meer in hun mars te hebben dan het schooladvies dat zij jaren geleden hebben gekregen. Hun persoonlijke ontwikkeling is exemplarisch voor die van de kinderopvang. We hebben nieuwe functies en opleidingen ontwikkeld op hbo-niveau, zoals intern begeleider en senior pedagogisch professional. Daarmee bieden we zowel ruimte aan de ambities van medewerkers als aan die van Kibeo. Zo’n verdieping in het niveau biedt andere doorgroeimogelijkheden voor medewerkers dan de geijkte stap naar management. Dat is extra waardevol, omdat medewerkers die geen behoefte voelen om leiding te geven, zich zo toch kunnen blijven ontwikkelen. Een vervolgstap naar trainer, intern begeleider of senior pedagoog biedt ook persoonlijke groei en een beter salaris.'

'Wij hebben geen gebrek aan mensen, maar aan uren. Dat wil zeggen: gemiddeld werken onze pedagogisch medewerkers 22 uur per week. Dat is eigenlijk te weinig, want we willen dat kinderen en ouders kunnen rekenen op dezelfde mensen, in vaste groepen. Als we het aantal uur op een gemiddelde van 28 kunnen krijgen, dan is dat ook echt haalbaar. Voor onze medewerkers creëert dat bovendien meer rust in hun privé-werkbalans. Om die redenen stimuleren we onze mensen meer uren te werken en daar gaan we behoorlijk ver in: wie 28 uur of meer werkt, krijgt een toeslag op het salaris en korting op de kinderopvang die eventueel nodig is om de extra uren mogelijk te maken.'

'Aan de andere kant betekent dat natuurlijk niet dat we niet werven. Als grote organisatie heb je altijd nieuwe collega's nodig. Daarom verzorgen we gastlessen op de hbo-opleiding en de roc’s in onze regio. Daar kunnen we immers laten zien wat het werk in de kinderopvang in het algemeen, en bij Kibeo in het bijzonder, zo leuk maakt. We hebben daardoor nooit gebrek aan stagiaires, die van meet af aan kunnen rekenen op het beloningsbeleid van Kibeo. Dat gaat verder dan salaris alleen. Met regelmaat verwennen we onze medewerkers met spontane, leuke dingen. Een pakje in de brievenbus bijvoorbeeld. Van een verzorgingspakket tot een yogamat – dingen waar je wat aan hebt en die bijdragen aan je welzijn. En dat werkt, want veel van onze stagiaires gaan hier gelukkig nooit meer weg.'

'Motivatie valt of staat met wat we onze leidinggevenden voortdurend meegeven: oog hebben voor de wensen en behoeften van medewerkers. Iedereen in de organisatie moet zich gezien en gehoord voelen. Daar trainen we onze managers in, want 'oog hebben voor je collega's' is makkelijk gezegd, maar hoe doe je dat? Hoe pik je signalen op? We hebben een extern bureau voor ingehuurd om de gespreks- en luistervaardigheden van leidinggevenden een boost te geven. Dat is de basis, en daarnaast hebben we inspiratiedagen, gericht op plezier in het werk. Topsprekers uit de kinderopvang vertellen dan bijvoorbeeld over het vak, en we bieden workshops aan, met onderwerpen van taalgevoeligheid tot kickboksen en alles daartussen in. Met ons eigen evenementenbureau organiseren we leuke activiteiten voor collega's individueel of in teamverband. Ook dat is superdivers, van skilessen en yoga tot een middag met een stijladviseur die je helpt ontdekken welke kleuren het beste bij je passen.'

'Dat zijn de leuke dingen. Maar als werkgever moet je er ook zijn voor medewerkers als het even minder goed gaat. Met henzelf, in hun relatie, op het werk of met de kinderen. Dan moet je daarover kunnen praten met een professional, ook zonder verwijzing van de bedrijfsarts. Kibeo faciliteert dat, maar voor de rest hebben wij er niks mee te maken – dat blijft tussen de medewerker en de hulpverlener. Die mate van eigen regie is heel belangrijk. En niet alleen voor het inschakelen van professionele hulp, maar ook in flexibiliteit van werktijden. Vroeger werden de roosters gemaakt op het hoofdkantoor in Goes, maar daar zijn we van teruggekomen. Nu gebeurt dat decentraal, per vestiging, zodat het team zelf kan bepalen wat het beste werkt voor iedereen. Dat doet recht aan de solidariteit onder collega’s, die respect hebben voor elkaars uitdagingen en graag een dienst van een ander overnemen – omdat helpen wederkerig is, maar ook omdat het een goed gevoel geeft en de saamhorigheid bevordert.'

'Saamhorigheid, in een iets andere vorm, maakt ook dat sommige landelijke gezondheidsproblemen hier minder spelen. Er is de laatste tijd meer aandacht voor de specifieke klachten van vrouwen in de overgang. Het grootste struikelblok is daar het taboe; de huizenhoge drempel die een vrouw ervaart als ze haar – vaak mannelijke – leidinggevende moet vertellen dat ze ‘s nachts badend in het zweet niet kan slapen en overdag geplaagd wordt door stemmingswisselingen. Bij Kibeo is daar juist alle ruimte voor, omdat het merendeel van de medewerkers vrouw is. Wij weten van elkaar hoe moeilijk het kan zijn, we herkennen de signalen en kunnen daardoor de juiste hulp bieden ver voor het te laat is.'

'Ja, er is nog wel iets waar ik heel enthousiast over ben. Een maand geleden organiseerden we onze eerste ‘Veteranendag’, voor medewerkers die inmiddels zijn gepensioneerd. Dat initiatief kwam voort uit de gedachte dat het eigenlijk raar is om oud-collega’s na hun pensioen nooit meer te zien of te spreken, terwijl je soms tientallen jaren lief en leed met elkaar hebt gedeeld. Het was geweldig om die vertrouwde gezichten weer te zien en te ontdekken hoe betrokken ze vaak nog zijn, als vrijwillige voorleescoach bijvoorbeeld. Ook al zijn ze uit dienst, het blijven toch vakgenoten die graag hun ervaring delen. In een creatieve workshop hebben we met z’n allen bloemstukken gemaakt voor thuis – een beetje vanuit de gedachte dat de zaadjes, die zij jaren geleden hebben geplant, het prachtige bloemstuk hebben gemaakt dat Kibeo nu is.'